Ιταλία: Στην Πάδοβα πραγματοποιήθηκε η πρώτη στον κόσμο «μεταμόσχευση παλλόμενης καρδιάς»

Η ουρία είναι αδρός δείκτης της νεφρικής λειτουργίας, γιατί αυξάνεται μετά από σοβαρή έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας.

Η κρεατινίνη του ορού αποτελεί πιο ευαίσθητο δείκτη της νεφρικής λειτουργίας. Η κρεατινίνη είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των μυών. Η συγκέντρωσή της στο αίμα και η απέκκρισή της στα ούρα είναι σχετικά σταθερή.

Μια πιο ακριβής μέθοδος ελέγχου της νεφρικής λειτουργίας είναι η μέτρηση της σπειραματικής διήθησης Glomerular Filtration Rate (GFR) Αυτό μπορεί να γίνει έμμεσα υπολογίζοντας την πλασματοκάθαρση μιας ουσίας.

Πλασματοκάθαρση (Clearance) μιας ουσίας είναι ο όγκος του πλάσματος, ο οποίος καθαρίζεται από την ουσία αυτή σε 1 λεπτό. Από αυτό συμπεραίνεται ότι η πλασματοκάθαρση μιας ουσίας η οποία ελεύθερα διηθείται στο σπείραμα και δεν επαναρροφάται ούτε εκκρίνεται θα πρέπει να αποτελεί ένα μέτρο της σπειραματικής διήθησης.

Ο πολυσακχαρίτης ινουλίνη έχει αυτές τις ιδιότητες και έτσι μπορεί να χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της σπειραματικής διήθησης GFR.

Επειδή όμως, ο προσδιορισμός πλασματοκάθαρσης της ινουλίνης παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες, στην καθημερινή πράξη προσδιορίζουμε την πλασματοκάθαρση της κρεατινίνης, η οποία εκτός από την διήθηση εκκρίνεται σε μικρές ποσότητες στα σωληνάρια

-Ουρία: Φυσιολογικές τιμές: 10-48 mg/dl= 2-8 mmol/L

Αυξάνει από όλες τις αιτίες αύξησης της κρεατινίνης και σε καταβολισμό των λευκωμάτων

Παράγεται στο συκώτι και είναι το κύριο τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πρωτεϊνών. Τα επίπεδά της επηρεάζονται από το ποσό των πρωτεϊνών της διατροφής, γι΄αυτό σε άτομα με νεφρικές παθήσεις μια ελάττωση της ουρίας μπορεί να οφείλεται στη διατροφή και όχι σε βελτίωση της νόσου.

Βρίσκεται αυξημένη σε ΟΛΕΣ τις νεφρικές παθήσεις (νεφρικά αίτια). Αυξάνει και από προνεφρικά αίτια, όπως σε αφυδάτωση (πολλοί εμετοί ή διάρροιες δίνουν μεγάλες αυξήσεις). Μέτρια αύξηση προκαλείται από αιμορραγία του πεπτικού, καθώς και από αύξηση του κατοβολισμού των πρωτεϊνών (σε μεγάλο πυρετό δηλαδή και σε μολύνσεις/τοξικές καταστάσεις). Μετανεφρικά αίτιααύξησης της ουρίας είναι οι καταστάσεις που προκαλούν επίσχεση ούρων (υπερτροφία του προστάτη, λίθοι στους ουρητήρες, μορφώματα στην κύστη και στένωση της ουρήθρας). Χαμηλές τιμές ουρίας παρατηρούνται σε ελαττωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών, σε ασθενείς μετά από αιμοκάθαρση και σε νοσήματα του ήπατος (επηρεάζεται ο κύκλος σύνθεσης της ουρίας εκεί).

-Κρεατινίνη:

Γυναίκες: 0,47-1,17 mg/dl=42-63 mmol/L

Άνδρες: 0,55-1,36 mg/dl=49-120 mmol/L

Αύξηση παρατηρείται στη Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια όταν η μείωση της νεφρικής λειτουργίας ξεπεράσει το 50%, στην Οξεία Νεφρική Ανεπάρκεια στην οξεία μυϊκή καταστροφή (τραύμα, έγκαυμα, οξεία μυοδυστροφία), ακρομεγαλία.

Σχηματίζεται από την κρεατίνη. Δεν επηρεάζεται από τις πρωτεΐνες της διατροφής, γι' αυτό θεωρείται πιο αξιόπιστη από την ουρία στην εκτίμηση της νεφρικής λειτουργίας.

Αυξάνει σε νοσήματα των νεφρών (κυρίως όμως στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια), παράλληλα με την ελάττωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (glomerular filtration rate, GFR). Αυξάνει και στον υποθυρεοειδισμό, αλλά και σε σοβαρά νοσήματα των μυών (μυϊκή δυστροφία, μυοσίτιδα).

Ο GFR είναι ουσιαστικά ο ρυθμός "κάθαρσης" της κρεατινίνης από τα νεφρά και έχει φυσιολογικές τιμές: 95 - 140 mL/min για τους άνδρες και 85 - 125 mL/min για τις γυναίκες.

Η κάθαρση κρεατινίνης εξαρτάται από την ηλικία

Μείωση σε νεφρική ανεπάρκεια σε στάδιο πλήρους αντιρρόπισης ακόμη κι αν η κρεατινίνη ορού είναι φυσιολογική. Σε κρεατινίνη ορού> 3mg/dl (> 260mol/L) έχει μικρή διαγνωστική δύναμη.

κάθαρση κρεατινίνης = [κρεατινίνη ούρων]*[όγκος ούρων] / [κρεατινίνη πλάσματος]

Εξίσωση Cockroft –Gault:

ClCr(ml/min) = (140 – ηλικία)*(ιδανικό ΣΒ)(kgr)/72*SCr(mgr/dl)

Στις γυναίκες το κλάσμα πολλαπλασιάζεται *0.85

Ουρία, Κρεατινίνη και Ουρικό είναι εξετάσεις για τα νεφρά και μπορεί να βρεθούν ψευδώς αυξημένα και σε υπερκατανάλωση διουρητικών ουσιών (καφέδες, τσάι, μπύρα κτλ) ή σε συστηματικά αθλούμενα άτομα. Εκεί δε δίνουμε τόση σημασία και οι τιμές είναι οριακές.

Βιβλιογραφία

Παθολογική Φυσιολογία, Αρ. Φερτάκης, Εκδ. Πασχαλίδης